77 yaşındaki Booker ödüllü yazar Salman Rüşdi; Türkiye’de Floransa Büyücüsü, Geceyarısı Çocukları ve Utanç romanlarıyla meşhur. Eserleri ülkemizde Can Yayınları aracılığıyla okurla buluşuyor.
Guardian‘ın haberine göre yazarın 1988’de kaleme aldığı ve yayınlanmasının ardından hakkında verilen fetva sebebiyle ölüm tehditleri almasına neden olan Şeytan Ayetleri, yazarın doğduğu yer Hindistan’da yeniden kitapçılarda.
Kitabın yayınlandığı tarihte İran’ın o dönemki dini lideri Ayetullah Humeyni, kitaptaki ‘küfür’ nedeniyle Rüşdi hakkında ölüm fermanı vermiş, başına ödül koymuştu. İslam’la ilgili içeriği nedeniyle başlayan ayaklanmaların ardından 1988’de Hindistan’daki hükümet de kitabı yasaklamıştı.
İran’ın fetvayla arasına mesafe koymasından ve Rüşdi’nin ortaya çıkmasından yıllar sonra, New York’ta katıldığı bir etkinlikte saldırıya uğrayan yazar karın, boyun ve yüzünden defalarca bıçaklandı. Ağır yaralanan Rüşdi, bu saldırı sonucunda bir gözünü kaybetti.
Saldırı sonrası BBC’ye konuşan Rüşdi, gözünün ‘rafadan yumurta gibi’ yanağından sarktığını ve gözünü kaybetmenin üzüntüsünü her gün yaşadığını söylemişti.
26 yaşındaki saldırgan Hadi Matar ise, olay sonrasında Rüşdi’nin kitaplarına aşina olmadığını, Şeytan Ayetleri‘nin ise yalnızca iki sayfasını okuduğunu belirtti ve Rüşdi’nin sağlık durumu hakkında “Hayatta kaldığını duyunca şaşırdım” dedi. Matar şimdilerde ikinci derece cinayet teşebbüsüyle yargılanıyor.
Yazar ve kitap uzun süre ifade özgürlüğüne ilişkin şiddetli tartışmaların odağında olsa da, Şeytan Ayetleri‘nin 36 yıl aradan sonra yeniden satılması, ifade özgürlüğüne şans tanınmasıyla ilgili değil.
Kitabı yasaklayan hükümet emrinin evrağı bulunamadığı için geçen ay Delhi mahkemesi, ‘böyle bir bildirimin mevcut olmadığını varsaymaktan başka seçenekleri olmadığını’ belirterek kararı iptal etti ve böylelikle roman, tekrar kitapçıların stoklarına girdi.
Bir mağaza müdürünün aktardığına göre kitap yüksek sayılabilecek, 1,999 rupilik (835 lira) etiketine rağmen yok satıyor.