Uluslararası Booker Ödülü dünya çapında İngilizceye çevrilmiş edebiyat eserlerinin yazarına ve çevirmenine veriliyor.
2025’in Uluslararası Booker’ını Hint yazar Banu Mushtaq ve çevirmen Deepa Bhasthi Heart Lamp kitabıyla kazandı.
Ödülü bir öykü kitabının alması Uluslararası Booker tarihinde ilk.
1990’la 2023 arasında yazılmış 12 öykü, yazarın da memleketi olan Hindistan’ın Karnataka bölgesindeki müslüman kadınların gündelik yaşamını anlatıyor.
Mushtaq, 2016’dan bu yana her yıl düzenli verilen ödüle layık görülen altıncı kadın yazar oldu.
50 bin sterlinlik (yaklaşık 2,64 milyon lira) ödülü yazar ve çevirmen eşit paylaşacak.
Banu Mushtaq kimdir?
Mushtaq 1948’de Hindistan’ın güneyindeki Karnataka eyaletinde müslüman bir aileye doğdu. Hala aynı eyalette yaşıyor. Yazar kimliğinin yanında bir aktivist ve avukat.
70’lerde güneybatı Hindistan’daki protest edebiyat çevrelerinde yazmaya başladı. Kast ve sınıf sistemini eleştiren bir hareketin ortaya çıkardığı müslüman yazarlardan biriydi.
Altı öykü kitabı, bir romanı, bir deneme seçkisi ve bir şiir kitabı var. Eserlerini doğduğu eyalette konuşulan ‘Kannaba’ dilinde yazıyor.
Eserleri Urduca, Hintçe, Tamilce ve Malayalam dillerine çevrildi. Heart Lamp tamamı İngilizce’ye çevrilen ilk kitabı. Bu kitaptaki öykülerden biri de Paris Review’da yayınlandı.
Mushtaq ülkesindeki önemli yerel ödüllerin ardından 2025’in Uluslarası Booker Ödülü’nü de kazandı. Kendi Instagram hesabından paylaştığı ödül töreni fotoğrafında “Herkese teşekkürler… 2025 Booker Ödülü Karnataka’ya geldi” yazdı.
Mushtaq’ın Türkçe’ye çevrilen bir eseri yok.
Booker’la Uluslarası Booker’ın farkı ne?
Booker Ödülü ya da Man Booker, İngilizce yazılıp Britanya veya İrlanda’da yayınlanmış eserlere veriliyor. Yazarın milliyeti fark etmiyor ama kitabın orijinal dilinin İngilizce olması gerekiyor.
Uluslararası Booker ise her dilden dünya çapında İngilizceye çevrilmiş edebiyat eserlerine veriliyor. Yazar ve çevirmen ödülü birlikte alıyor.
Uluslararası Booker 2016’dan bu yana her yıl düzenli verilirken Booker Ödülü’nün 55 yıllık bir tarihi var.
Booker Ödülü’nü Kasım 2024’te Orbital romanıyla Britanyalı yazar Samantha Harvey kazanmıştı.
